Bảo hiểm xã hội tự nguyện chủ yếu hướng tới những người lao động tự do (như freelance, kinh doanh online, bán hàng tại nhà…) hoặc không thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, nhằm đảm bảo họ có một khoản lương hưu và chế độ tử tuất khi về già.

Chỉ cần là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên, không thuộc nhóm bắt buộc đóng bảo hiểm xã hội (tức không làm ở công ty có hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên) thì đều có thể tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. 

1. Đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được quyền lợi gì?

- Hưu trí: Khi đủ tuổi nghỉ hưu kết hợp với điều kiện đủ số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu thì sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng (tính theo bình quân mức đóng) 

- Tử tuất: Nếu đang đóng hoặc đang hưởng hưu trí mà mất, người thân sẽ nhận: trợ cấp mai táng (nếu tham gia BHXH từ đủ 5 năm trở lên) và trợ cấp tuất 1 lần.

- Trợ cấp thai sản: 2 triệu/con, áp dụng cho cả nam và nữ (áp dụng từ 1/7/2025)

- Được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí

Nhiều người hỏi tại sao BHXH tự nguyện không có chế độ ốm đau, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp hay đầy đủ chế độ thai sản như BHXH bắt buộc? Bởi vì BHXH tự nguyện vốn được thiết kế để tối giản các quyền lợi, tập trung vào những nhu cầu cơ bản nhất để giữ mức phí tham gia thấp, phù hợp với khả năng tài chính của người lao động tự do. 

2. Mức đóng

Bạn sẽ tự chọn một mức thu nhập để làm căn cứ tính tiền đóng. Và mức thu nhập này sẽ quyết định mức lương hưu sau này bạn sẽ hưởng. Đóng càng nhiều thì lương hưu càng cao

Thu nhập để lựa chọn hiện tại: thấp nhất 1.500k, cao nhất 46.800k → các mức cách nhau 50k

Mức đóng hàng tháng = 22% x Mức thu nhập chọn đóng - Mức nhà nước hỗ trợ

Trong đó, từ 1/1/2018, người tham gia BHXH tự nguyện được nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo % mức đóng BHXH hàng tháng để khuyến khích mọi người tham gia BHXH. Cụ thể:

+ Hộ nghèo → 30%

+ Hộ cận nghèo → 25%

+ Đối tượng khác → 10%

Ví dụ: Bạn chọn mức thu nhập 1.5 triệu thì: 

Tiền đóng hàng tháng = 1.5 triệu x 22% - (10% x 1.5 triệu x 22%) = 297k/tháng

3. Phương thức đóng:

- Đóng hàng tháng → Thời điểm đóng: trong tháng

- Đóng 3 tháng → Thời điểm đóng: trong quý

- Đóng 6 tháng → Thời điểm đóng: 4 tháng đầu

- Đóng 12 tháng → Thời điểm đóng: 7 tháng đầu

- Đóng 1 lần cho nhiều năm, ko quá 5 năm 1 lần → Thời điểm đóng: tại thời điểm đăng ký

- Đóng 1 lần cho các năm còn thiếu ko quá 10 năm → Thời điểm đóng: tại thời điểm đăng ký

Trường hợp đã đủ tuổi nghỉ hưu mà thời gian đóng BHXH còn thiếu trên 10 năm thì người tham gia tiếp tục đóng theo một trong 05 phương thức đầu cho đến khi thời gian đóng còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng một lần cho những năm còn thiếu (theo phương thức 6)

4. Thủ tục đóng

B1: Lập và Nộp hồ sơ đăng ký cho cơ quan BHXH hoặc đóng trực tiếp cho Đại lý thu (có thể nộp tại UBND xã) → Nhớ mang CCCD đi

B2: Nộp phí

B3: Cơ quan BHXH tiếp nhận hồ sơ và giải quyết (thời hạn 5 ngày)

B4: Nhận kết quả (Sổ BHXH) tại nơi đăng ký

Đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện thật là một lựa chọn

5. Tổng kết thông minh để bảo vệ tương lai tài chính của mình, đặc biệt là khi làm việc độc lập hoặc không thuộc diện bắt buộc tham gia BHXH. Điều này giúp bạn đảm bảo có thu nhập hưu và các khoản hỗ trợ khi cần thiết. Quy trình đăng ký và đóng phí cũng khá đơn giản và rõ ràng, giúp người tham gia có thể tự làm mà không cần qua nhiều bước phức tạp. Bạn có đang tính đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện không?

Tham khảo bài viết của Mỗi Ngày 1 Kiến Thức Luật