Từ trước đến nay, có lẽ các thế hệ người lao động đã quá quen với hai từ “Thực tập”, bởi đây là một trong những bước cuối cùng một sinh viên cần phải làm trong chương trình đào tạo để có thể chạm tới tấm bằng đại học danh giá. Tuy nhiên, thị trường việc làm ngày càng thay đổi theo thời gian và nhu cầu của thời đại, chính vì vậy mà việc thực tập hiện nay đã có nhiều chuyển biến, khác biệt so với quá khứ khoảng một thập kỷ trở về trước. Những biến đổi này đem đến cho người lao động, đặc biệt là các bạn sinh viên, cả những cơ hội và thách thức, đồng thời chúng cũng khiến nhiều người đặt ra một câu hỏi: “Trong bối cảnh hiện nay, thực tập là một bước đệm trong sự nghiệp hay chỉ là một hình thức bắt buộc?”. Hãy cùng NOC tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này để có một cái nhìn đa chiều và tổng quan hơn trong bài viết dưới đây nhé!

 

Với các khóa sinh viên năm cuối, tất cả các bạn trẻ đều sẽ phải bước vào một giai đoạn vô cùng đặc biệt đó chính là kỳ thực tập. Việc trở thành một thực tập sinh tại một doanh nghiệp, công ty nào đó là một phần bắt buộc trong chương trình giáo dục đại học mà các bạn sinh viên cần phải hoàn thành. Với nhiều bạn, kỳ thực tập chính là cơ hội được chạm tay vào “thế giới người lớn” – nơi không còn những tiết học cố định, những bài kiểm tra rõ ràng, mà thay vào đó là deadline, họp hành và cả những bối rối khi bước vào một môi trường xa lạ. Nhưng cũng từ đó, câu hỏi quen thuộc bắt đầu xuất hiện: Thực tập có thực sự giúp mình tiến gần hơn với nghề nghiệp tương lai, hay chỉ là một hình thức bắt buộc để qua môn?

Trên thực tế, nhiều sinh viên cảm thấy rằng bản thân không học được gì nhiều từ kỳ thực tập. Một phần là do doanh nghiệp chỉ giao cho những công việc đơn giản, nhỏ lẻ như in tài liệu, sắp xếp giấy tờ… mà không liên quan đến ngành học. Điều này bắt nguồn từ một thực tế rằng có một số doanh nghiệp tuyển những thực tập sinh không lương về làm những công việc nhỏ lẻ, lặt vặt và hầu hết là không liên quan đến ngành học, không được đào tạo và hỗ trợ bài bản trong công việc. Hầu hết những trường hợp như vậy, công ty sẽ chỉ hỗ trợ dấu mộc đỏ nhằm phục vụ cho việc tốt nghiệp, trong khi thực tế sinh viên đi làm không có cho mình những trải nghiệm và kinh nghiệm thực tế về công việc. Sự khác biệt đến từ việc bản thân sinh viên thiếu định hướng ngay từ đầu, họ không rõ bản thân tìm kiếm điều gì trong quá trình thực tập, và cũng không được trang bị để chủ động học hỏi, đi “xin việc” thay vì chỉ “chờ việc”. Việc thiếu chủ động như vậy sẽ khiến các bạn sinh viên không thể tận dụng một cách tối đa những cơ hội mà kỳ thực tập đem lại, ngược lại nó còn khiến các bạn trở nên thụ động và tốn thêm thời gian. Những điều này trở thành lý do chính khiến kỳ thực tập trở nên mờ nhạt, thậm chí là vô nghĩa đối với một số sinh viên. 

 

Bên cạnh đó, hiện nay có rất nhiều công việc thực tế khác mà các bạn trẻ được tiếp cận từ rất sớm, những công việc này có thể liên quan đến ngành học của họ, có trả lương và cũng giúp sinh viên được thực sự làm việc, nâng cao kinh nghiệm giống như thực tập. Vì vậy mà với một bộ phận các bạn sinh viên, tìm kiếm các công việc như vậy có lẽ sẽ có lợi hơn làm thực tập sinh. Tuy nhiên, trong thực tế, các kỳ thực tập đóng một vai trò vô cùng quan trọng với phần đông sinh viên, bởi đây là khoảng thời gian mà sinh viên được tiếp cận, cọ xát với công việc thực tế, được hướng dẫn bởi những người đi trước và đặc biệt là quá trình này yêu cầu sinh viên phải áp dụng lý thuyết vào thực hành. Không phải ai cũng có cơ hội kiếm được cho mình một công việc phù hợp, đúng ngành học ngay từ khi còn học tập tại trường. Chính vì vậy mà thực tập vẫn được coi là một bước đệm quan trọng của mỗi sinh viên trước khi chính thức gia nhập vào thị trường lao động.  

Nhưng các bạn cũng đừng lo lắng quá, bởi nếu biết tận dụng đúng cách, kỳ thực tập sẽ trở thành một bước đệm vững chắc cho tương lai. Trong các mô hình hướng nghiệp hiện nay, thực tập còn được xem là “career sandbox” – nơi bạn được thử, được sai, và từ đó rút ra bài học. Nơi bạn thực tập không nhất thiết phải là nơi bạn sẽ làm việc lâu dài, nhưng là một cơ hội để kiểm tra xem bản thân mình có hợp với công việc và môi trường làm việc đó không đồng thời đây cũng là thời điểm để nhận diện những kỹ năng còn thiếu mà trường đại học chưa dạy, nhưng thị trường lao động luôn đòi hỏi. 

 

Môi trường thực tập của mỗi người có thể không hoàn hảo, tuy nhiên cần nhận định rằng đây chỉ là bước đệm để các bạn trẻ được thực hiện công việc, chính vì vậy mà các bạn sinh viên không cần phải quá cứng nhắc trong việc chọn một nơi thực tập tại một tập đoàn quá lớn. Hãy bắt đầu ở một nơi mà bạn cảm thấy phù hợp với bản thân mình để có thể học hỏi được nhiều nhất có thể. Kỳ thực tập sẽ chỉ là hình thức nếu bạn không biến nó thành một phần chủ động trong hành trình khám phá nghề nghiệp của mình. Một nơi thực tập tốt không cần phải to hay xịn, mà là cần có người hướng dẫn sẵn sàng chia sẻ, có công việc thực tế để bạn trải nghiệm, và có một bạn sinh viên đủ nghiêm túc để không xem đây là một chuyến dã ngoại. Thái độ bạn mang đến sẽ quyết định bạn nhận lại điều gì.

Nếu bạn còn đang phân vân chưa biết chọn nơi thực tập thế nào, viết CV ra sao hay chuẩn bị phỏng vấn thế nào cho đúng, thì đừng lo! Chuỗi hoạt động sắp tới của NOC sẽ giúp bạn chuẩn bị từng bước để không chỉ “đi thực tập”, mà còn biến kỳ thực tập thành nền móng đầu tiên trong hành trình sự nghiệp. Hãy tiếp tục theo dõi các thông tin mới nhất của NOC để không bỏ lỡ sự kiện sắp tới nhé!